Wat is vasten en is het gezond?
Lees hieronder de achtergronden of klik op deze link voor de uitzending van dokters voor morgen
Je hoort de laatste tijd veel over vasten. Misschien heb je zelf wel eens gevast, of heb je je wel eens afgevraagd of vasten gezond is? Dan is het een aanrader om de uitzending van dokters voor morgen van 8 oktober terug te kijken. In deze uitzending komen wetenschappers aan het woord die onderzoek doen naar het genezend effect van vasten. Zo blijkt dat vasten kan een uitkomst kan zijn voor reumapatiënten en een remmend effect heeft op tumoren. Ook gaat presentatrice Antoinette Hertsenberg samen met een aantal kandidaten ervaren wat zes weken periodiek vasten met haar lichaam doet.
Voedsel is overal
Voedsel is overal en de hele dag door te krijgen. We zijn gewend om de hele dag door eten. Maar is dit wel normaal?
Onze verre voorouders hadden niet altijd de beschikking over eten. Biologisch zijn we ook voorgeprogrammeerd om perioden niet te eten. Pas sinds de industriële revolutie eten we drie maaltijden per dag. De laatste decennia eten we steeds meer tussendoor, en is eten 24 uur per dag te krijgen. Een ongezonde situatie, voor een lijf dat er helemaal niet op is gebouwd om de hele dag door voedsel op te nemen.
Gezondheidsvoordelen van vasten
Vasten klinkt als de zoveelste gezondheidshype, maar is zeker niet nieuw. Toch zijn wetenschappers zich pas de laatste jaren echt gaan interesseren in het effect van vasten op de gezondheid.
Er zijn studies die positieve resultaten laten zien van vasten op ziekten als kanker en reuma. De studies zijn vooralsnog kleinschalig, maar zo veelbelovend dat we hier de komende jaren zeker meer van horen.
Vasten is een makkelijke manier om je lichaam om te vormen naar de vetverbrandingsmodus. De opgeslagen koolhydraten zijn op, dus moet je lichaam op zoek naar een andere energiebron: vet. Dit is een natuurlijk goed nieuws voor mensen die gewicht willen verliezen.
In het verlengde daarvan gaat vasten gepaard met andere gunstige effecten, zoals lagere gehaltes aan glucose, triglyceriden (bloedvetten) en ontstekingsfactoren, een lagere bloeddruk en een hogere gevoeligheid voor het hormoon insuline. Hoewel er meer studies nodig zijn, wijst dit erop dat vasten kan bijdragen in het voorkomen van welvaartsaandoeningen zoals hart- en vaatziekten en diabetes.
Reiniging en herstel
Als cellen tijdelijk geen voeding, en dus geen bouw- en brandstoffen krijgen, moeten ze zich hier tegen verdedigen. Tijdens dat herstelproces ruimt de cel zijn afval op en eet zijn eigen beschadigde structuren op. Dit zelfbeschermingsproces kun je zien als een ‘reiniging’ van je lichaam en verjongingskuur voor de lichaamscellen.
Vasten voor sporters
Als de verbrandingsmodus is ingesteld op vetverbranding, zorgt dit ervoor dat je beter in staat bent om tijdens het sporten vetten aan te spreken in plaats van koolhydraten. Dit is gunstig voor de prestatie van duursporters, die normaal gesproken afhankelijk zijn van gels en sportdranken om glucose als brandstof aan te vullen.
Vormen van vasten
Af en toe niet eten is dus gezond, maar wat is de optimale manier om te vasten? Er zijn verschillende vormen van vasten. Het heet allemaal vasten, want het heeft allemaal met onthouding van voedsel te maken. Alleen (zoet) sapvasten hoort niet echt bij het vasten, omdat in vruchtensap ook suiker zit.
Het is niet onomstotelijk bewezen, maar het lijkt erop dat vijf dagen achter elkaar vasten beter werkt dan twee losse dagen. Na vijf dagen zie je veranderingen in de stofwisseling die ook nog een tijd aanhouden als je weer normaal eet. Hoewel langer vasten ook kan, is dit voor veel mensen lastig vol te houden. We eten ten slotte niet alleen om ons lichaam te voeden, maar het is ook een sociaal gebeuren. Voor wie langer dan een paar dagen wil vasten worden kuurreizen aangeboden. Los van de normale omgeving en verleidingen van eten, is het makkelijker om een vastenkuur te volbrengen.
Intermittent fasting (of periodiek vasten) is een populaire methode omdat het voor veel mensen makkelijk in het dagelijkse leven in te passen is. Bij intermittent fasting worden één of meer dagen vasten of minder eten afgewisseld met normale dagen. Er zijn verschillende manieren van intermittent fasting:
- Methode 5:2. Dit houdt in 5 dagen eten, 2 dagen vasten.
- Methode 16:8. Dit is 16 uur vasten, 8 uur eten. Je eet dan wel iedere dag, maar alleen binnen de 8 uur die je vaststelt, bijvoorbeeld alleen tussen 12 en 20 uur.
- Om de dag vasten
Aandachtspunten bij vasten
Wanneer je langere tijd vast of aan periodiek vasten doet, is het extra belangrijk om te zorgen voor gezonde voeding op de momenten dat je normaal eet. Je moet namelijk in een korter tijdskader zorgen dat je voldoende voedingsstoffen binnenkrijgt. Bovendien blijven de positieve effecten van vasten langer behouden, als je tijdens je eetfases gezond eet. Je kunt je ook afvragen wat het nut is van vasten, als je de gemiste maaltijden compenseert met koek en patat. Als je het lastig vindt om goede keuzes te maken of om te bepalen welke manier van vasten voor jou geschikt is, kan het prettig zijn om je door een coach te laten begeleiden.
Bij aandoeningen als kanker, diabetes, een immuunstoornis of chronische aandoening is het belangrijk om alleen te starten met vasten onder de juiste medische begeleiding
Start samen met anderen aan de Body & Mind Reset Challenge!
Elke maand starten we met een nieuwe challenge. Ervaar samen met anderen de voordelen van detoxen met Innerwave.
Je mag zelf kiezen met welke challenge je begint, wij zorgen voor de juiste begeleiding en coaching.
Samen met anderen start je de detox, zodat je in onze community met elkaar contact kunt houden en ervaringen kunt delen.
Meer weten over de challenge?