De buikvormen die dr. Mayr onderscheidt, zijn gebaseerd op zijn theorie, waarin hij stelt dat elke buikvorm specifieke spijsverteringsklachten heeft. Alle organen in het gezonde lichaam hebben een bepaalde normgrootte. Afwijkingen van de normgrootte, zoals de vergroting van het hart, lever, schildklier, baarmoeder enz., duiden op fysieke kenmerken.
In het maag- darmkanaal manifesteren de eerste fysieke kenmerken zich als veranderingen in de diameter van dit gedeelte van het spijsverteringskanaal. Zowel vernauwingen (verkrampingen) als verwijdingen (verslappingen) kunnen optreden. Als deze veranderingen zich in grote delen in het spijsverteringskanaal voordoen, dan heeft dit een uitwerking op de grootte en de vorm van de gehele buik:
De verschillende buikvormen volgens Dr. Mayr
De gasbuik: hier zijn de verwijde darmkronkels voornamelijk gevuld met darmgassen. Omdat gas lichter is dan lucht, ontwikkelt er zich aanvankelijk een matige welving boven de navel. Bij grotere verslapping en gasvorming welft de gehele buik steeds meer naar voren en ontstaat de ballon- of kogelvormige gasbuik.
De slappe drekbuik: hier bevinden zich in de verslapte ingewanden hoofdzakelijk voedselresten. Omdat zij zwaarder zijn dan lucht, banen zij zich een weg naar beneden. Daardoor wordt de buik onder de navel naar voren gewelfd en ontstaat er een zakvormige buik.
Door een ontsteking veroorzaakte drekbuik: deze komt voort uit de slappe drekbuik, wanneer zich daar lange tijd achtereen drekresten hebben opgehoopt, die uiteindelijk door giftige ontbinding het darmslijmvlies prikkelen en ontsteken. Een dergelijke ontsteking zet een zelfbeschermingmechanisme van de aangetaste ingewanden in werking. Zij trekken zich (zoals een egel in de afweerhouding) samen en veroorzaken zo een harde, rond de navel spits toelopende buik die pijn doet wanneer men erop drukt.
De gas- en drekbuik: deze is in tweeën gedeeld. Enerzijds dringen met gas gevulde darmkronkels zich naar boven zoals bij de gasbuik, anderzijds banen met drek gevulde ingewanden zich een weg naar beneden. Zo ontstaat een combinatie van een gasbuik en een slappe drekbuik.
Door een ontsteking veroorzaakte gas- en drekbuik: deze combinatie van gasbuik en ontstoken drekbuik (puntbuik) laat alle reeds beschreven nadelige gevolgen van de ontsteking zien.
De vette buik: deze vertoont, naast één van de bovengenoemde afwijkende buikvormen, sterke vetafzettingen, vooral in de buikwand. Het vet ligt vaak als een schort om de gehele buik.